Ο Άγιος Νικόλαος είναι η πρωτεύουσα του Νομού Λασιθίου. Η ονομασία τουπροήλθε από το βυζαντινό εκκλησάκι που βρίσκεται στον όρμο Αγίου Νικολάου
Ο Άγιος Νικόλαος ήταν από τις πρώτες πόλεις στην Κρήτη απ’ όπου ξεκίνησεη τουριστική ανάπτυξη του νησιού και η περίφημη λίμνη του Αγίου Νικολάου, γύρω από την οποία είναιχτισμένο το κέντρο της πόλης, εξακολουθεί να εντυπωσιάζει τους επισκέπτες.
Ο Άγιος Νικόλαος βρίσκεται στον μεγαλύτερο φυσικό κόλπο τηςΚρήτης, τον Κόλποτου Μιραμπέλλου, που ονομάστηκε έτσι εξαιτίας της όμορφης θέας (mirabella) που απολαμβάνει κάποιος από την πόλη προς τη θάλασσα.